รัฐสภาไทย

รัฐสภาไทย
รัฐสภาแห่งราชอาณาจักรไทย เป็นสถาบันที่พระมหากษัตริย์ไทยพระราชทานอำนาจให้เป็นผู้ออกกฎหมายสำหรับการปกครองและการบริหารประเทศ ซึ่งเรียกว่า อำนาจนิติบัญญัติ รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบันบัญญัติให้รัฐสภา ประกอบด้วย วุฒิสภาและสภาผู้แทนราษฎร ซึ่งจะประชุมร่วมกัน หรือแยกกัน ตามบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญ โดยมีประธานสภาผู้แทนราษฎร เป็นประธานรัฐสภา และประธานวุฒิสภา เป็นรองประธานรัฐสภา โดยตำแหน่ง

ประวัติรัฐสภาไทย

รัฐสภาของประเทศไทยกำเนิดขึ้นเมื่อวันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 หลังการประกาศใช้รัฐธรรมนูญชั่วคราวฉบับแรก เมื่อผู้แทนราษฎรจำนวน 70 คนซึ่งได้รับการแต่งตั้งจากผู้รักษาพระนครฝ่ายทหาร ได้เปิดประชุมสภาขึ้นเป็นครั้งแรก ณ พระที่นั่งอนันตสมาคม และเมื่อการเลือกตั้งผู้แทนราษฎรทั่วประเทศได้สำเร็จลง พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวก็ได้พระราชทานพระที่นั่งอนันตสมาคมองค์นี้แก่ผู้แทนราษฎรเพื่อใช้เป็นที่ประชุมสืบต่อมา

ต่อมา เมื่อจำนวนสมาชิกรัฐสภาต้องเพิ่มมากขึ้นตามอัตราส่วนของจำนวนประชากรที่เพิ่มขึ้น จึงเกิดความจำเป็นที่จะต้องจัดสร้างอาคารรัฐสภาที่มีขนาดใหญ่กว่า เพื่อให้มีที่ประชุมเพียงพอกับจำนวนสมาชิก และมีที่ให้ข้าราชการสำนักงานเลขาธิการรัฐสภาใช้เป็นที่ทำงาน จึงได้มีการวางแผนการจัดสร้างอาคารรัฐสภาขึ้นใหม่ถึง 4 ครั้งด้วยกัน แต่ก็ต้องระงับไปถึง 3 ครั้ง เพราะคณะรัฐมนตรีผู้ดำริต้องพ้นจากตำแหน่งไปเสียก่อน

ในครั้งที่ 4 แผนการจัดสร้างรัฐสภาใหม่ได้ประสบผลสำเร็จ ด้วยพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ทรงยืนยันพระราชประสงค์เดิมที่จะให้ใช้พระที่นั่งอนันตสมาคมและบริเวณ เป็นที่ทำการของรัฐสภาต่อไป และยังได้พระราชทานที่ดินบริเวณทิศเหนือของพระที่นั่งอนันตสมาคม ให้เป็นที่จัดสร้างสำนักงานเลขาธิการรัฐสภาขึ้นใหม่ด้วย

สถานที่ทำการใหม่ของรัฐสภา เริ่มก่อสร้างเมื่อวันที่ 5 พฤศจิกายน พ.ศ. 2513 โดยมีกำหนดสร้างเสร็จภายใน 850 วัน ใช้งบประมาณทั้งสิ้น 51,027,360 บาท ประกอบด้วยอาคารหลัก 3 หลัง คือ

หลังที่ 1 เป็นตึก 3 ชั้นใช้เป็นที่ประชุมวุฒิสภา สภาผู้แทนราษฎร และการประชุมร่วมกันของสภาทั้งสอง ส่วนอื่นๆ เป็นที่ทำการของสำนักงานเลขาธิการรัฐสภา ประธาน และรองประธานของสภาทั้งสอง
หลังที่ 2 เป็นตึก 7 ชั้น ใช้เป็นสำนักงานเลขาธิการรัฐสภาและโรงพิมพ์รัฐสภา
หลังที่ 3 เป็นตึก 2 ชั้นใช้เป็นสโมสรรัฐสภา
สถานที่ทำการใหม่ของรัฐสภา ใช้ในการประชุมรัฐสภาเป็นครั้งแรกเมื่อวันที่ 19 กันยายน พ.ศ. 2517 สำหรับพระที่นั่งอนันตสมาคม ถือเป็นสถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์ และใช้เป็นที่รับรองอาคันตุกะบุคคลสำคัญ ใช้เป็นสถานที่ประกอบรัฐพิธีเปิดสมัยประชุม รัฐพิธีฉลองวันพระราชทานรัฐธรรมนูญ และมีโครงการใช้ชั้นล่างของพระที่นั่งเป็นจัดสร้างพิพิธภัณฑ์รัฐสภา

รายชื่อประธานรัฐสภาไทย
ลำดับ คนที่ สมัยที่ รายนาม ตำแหน่ง ระยะเวลา รูป
1 เจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี
(สนั่น เทพหัสดิน ณ อยุธยา) ประธานสภาผู้แทนราษฎร 28 มิ.ย. 2475 - 1 ก.ย. 2475
2 เจ้าพระยาพิชัยญาติ
(ดั่น บุนนาค) ประธานสภาผู้แทนราษฎร 2 ก.ย. 2475 - 10 ธ.ค. 2476
3 เจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี ประธานสภาผู้แทนราษฎร 15 ธ.ค. 2475 - 26 ก.พ. 2476
4 พลเรือตรี พระยาศรยุทธเสนี
(กระแส ประวาหะนาวิน) ประธานสภาผู้แทนราษฎร 26 ก.พ. 2476 - 22 ก.ย. 2477
5 เจ้าพระยาศรีธรรมาธิเบศ
(จิตร ณ สงขลา) ประธานสภาผู้แทนราษฎร 22 ก.ย. 2477 - 31 ก.ค. 2479
6 พระยามานวราชเสวี
(ปลอด วิเชียร ณ สงขลา) ประธานสภาผู้แทนราษฎร 3 ส.ค.2479 - 10 ธ.ค.2480
7 พลเรือตรี พระยาศรยุทธเสนี ประธานสภาผู้แทนราษฎร 6 ก.ค.2486 - 24 มิ.ย.2487
8 พระยามานวราชเสวี ประธานสภาผู้แทนราษฎร 2 ก.ค.2487 - 24 มิ.ย.2488
9 พันตรี วิลาศ โอสถานนท์ ประธานพฤฒสภา 4 มิ.ย.2489 - 24 ส.ค.2489
10 พลเรือตรี พระยาศรยุทธเสนี ประธานพฤฒสภา 31 ส.ค.2489 - 8 พ.ย.2490
11 พลเรือตรี พระยาศรยุทธเสนี ประธานวุฒิสภา 26 พ.ย.2490 - 29 พ.ย.2494
12 พลเอก พระประจนปัจจนึก
(พุก มหาดิลก) ประธานสภาผู้แทนราษฎร 1 ธ.ค.2494 - 20 ต.ค.2501
13 พลเอก หลวงสุทธิสารรณกร
(สุทธิ สุขะวาที) ประธานสภาผู้แทนราษฎร 20 ก.ย.2500 - 14 ธ.ค.2500
14 (2) พลเอก หลวงสุทธิสารรณกร ประธานสภาร่างรัฐธรรมนูญ 6 ก.พ.2502 - 17 เม.ย.2511
15 นายทวี บุณยเกตุ ประธานสภาร่างรัฐธรรมนูญ 8 พ.ค.2511 - 20 มิ.ย.2511
16 พันเอก นายวรการบัญชา
(บุญเกิด สุตันตานนท์) ประธานวุฒิสภา 22 ก.ค.2511 - 17 พ.ย.2514
17 พลตรี ศิริ สิริโยธิน ประธานสภานิติบัญญัติแห่งชาติ 18 ธ.ค.2515 - 11 ธ.ค.2516
18 หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช ประธานสภานิติบัญญัติแห่งชาติ 29 ธ.ค.2516 - 7 ต.ค.2517
19 นายประภาศน์ อวยชัย ประธานสภานิติบัญญัติแห่งชาติ 17 ต.ค.2517 - 25 ม.ค.2518
20 นายประสิทธิ์ กาญจนวัฒน์ ประธานสภาผู้แทนราษฎร 7 ก.พ.2518 - 12 ม.ค.2519
21 นายอุทัย พิมพ์ใจชน ประธานสภาผู้แทนราษฎร 19 เม.ย.2519 - 6 ต.ค.2519
22 พลอากาศเอก กมล เดชะตุงคะ ประธานที่ปรึกษาของนายกรัฐมนตรี
ทำหน้าที่สภาปฏิรูปการปกครองแผ่นดิน 22 ต.ค.2519 - 20 พ.ย.2519
23 พลอากาศเอก หะริน หงสกุล ประธานสภาปฏิรูปการปกครองแผ่นดิน 28 พ.ย.2519 - 20 ต.ค.2520
24 พลอากาศเอก หะริน หงสกุล ประธานสภานิติบัญญัติแห่งชาติ 25 พ.ย.2520 - 22 เม.ย.2522
25 พลอากาศเอก หะริน หงสกุล ประธานวุฒิสภา 9 พ.ค.2522 - 19 มี.ค.2526
26 นายจารุบุตร เรืองสุวรรณ ประธานวุฒิสภา 26 เม.ย.2526 - 19 มี.ค.2527
27 นายอุกฤษ มงคลนาวิน ประธานวุฒิสภา 30 เม.ย.2527 - 21 เม.ย.2532
28 ร้อยตำรวจตรี วรรณ ชันซื่อ ประธานวุฒิสภา 4 พ.ค.2532 - 23 ก.พ.2534
29 นายอุกฤษ มงคลนาวิน ประธานสภานิติบัญญัติแห่งชาติ 2 เม.ย.2534 - 21 มี.ค.2535
30 นายอุกฤษ มงคลนาวิน ประธานวุฒิสภา 3 เม.ย.2535 - 26 พ.ค.2535
31 นายมีชัย ฤชุพันธุ์ ประธานวุฒิสภา 28 มิ.ย.2535 - 29 มิ.ย.2535
32 นายมารุต บุนนาค ประธานสภาผู้แทนราษฎร 22 ก.ย.2535 - 19 พ.ค.2538
33 นายบุญเอื้อ ประเสริฐสุวรรณ ประธานสภาผู้แทนราษฎร 11 ก.ค.2538 - 27 ก.ย.2539
34 นายวันมูหะมัดนอร์ มะทา ประธานสภาผู้แทนราษฎร 24 พ.ย.2539 - 27 มิ.ย.2543
35 นายพิชัย รัตตกุล ประธานสภาผู้แทนราษฎร 30 มิ.ย.2543 - 9 พ.ย.2543
36 นายอุทัย พิมพ์ใจชน ประธานสภาผู้แทนราษฎร 6 ก.พ.2544 - 5 ม.ค.2548
37 นายโภคิน พลกุล ประธานสภาผู้แทนราษฎร ม.ค.2548 - 24 ก.พ.2549
38 นายมีชัย ฤชุพันธุ์ ประธานสภานิติบัญญัติแห่งชาติ 11 ตุลาคม 2549 - 19 มี.ค.2551
39 นายยงยุทธ ติยะไพรัช ประธานสภาผู้แทนราษฎร 23 ม.ค.2551 - 30 เม.ย. 51[1]
40 นายประสพสุข บุญเดช ประธานวุฒิสภา
รักษาการแทน ในฐานะรองประธานรัฐสภาโดยตำแหน่ง 19 มี.ค.2551 - 15 พ.ค.2551
41 นายชัย ชิดชอบ ประธานสภาผู้แทนราษฎร 15 พ.ค.2551 - ปัจจุบัน